Mozart heeft veel noviteiten in de muziek aangebracht, maar deze niet.
Vivaldi heeft van alles voor dwarsfluit geschreven, vraag maar aan Berdien Stenberg, maar niets in dit genre.
Bach moest er niet aan denken zich dergelijke frivoliteiten te permitteren.
En bij Rachmaninov zou het niet kunnen want dan is een concertvleugel nodig.
Waar heb ik het over? ( zult u misschien denken)
Lees door, en kom er achter, is mijn antwoord.
Twee mijl uit de kust van Portugal, tussen Aveiro en Figueira da Foz, ter hoogte van Cabo Montego en omringt door dolfijnen, alken en Jan van Genten heeft Sjouke Lute een ontdekking gedaan, daarbij geïnspireerd door zijn muze, Maaike Grytsje.
Misschien niet zo wereldschokkend als Le Sacre du Printemps (Stravinsky) of zo meeslepend als de muziek van Ennio Morricone (*), of zo opwindend als de Bolero van Ravel, of zo baanbrekend als Das Wohltemperierte Klavier van Johan Sebastian Bach. Maar toch.
Het creatieve proces dat geleid heeft tot de ontdekking is achteraf niet goed meer te reconstrueren.
Plotseling was het er. Op het achterdek. In de zon, aan bakboord.
Maaike Grytsje had een blokfluit aan dek gebracht. Gewoon, om wat muziek te maken. Hoe speel je het lied van de Drunken Sailor op een blokfluit (wij denken inmiddels dat het in klinkend a begint).
En na een tijdje ging de fluit van mond tot mond. Tot het moment van de grote doorbraak.
Een daad van pure anarchie, zoiets als muzikaal Dadaisme. Maaike Grytsje probeerde of ze met haar neus geluid kon maken met de blokfluit.
Als door de bliksem getroffen kwam Sjouke Lute tot een nieuw inzicht. Natuurlijk! Dat was het! Dit past bij zijn lichaamsbouw en unieke talent (**). Sjouke Lute stopte het mondstuk van de blokfluit in zijn neus en begon ook door zijn neus te blazen.
Een neusfluiter !
De dwarsfluit bestaat ook, net als de scheidsrechtersfluit en de thuisfluiter.
We hoorden het geluid en de impact was totaal. We moesten even bijkomen. Het schip liep uit het roer, de schoten werden niet meer gecontroleerd, de navigator liet zijn potlood vallen, de roerganger stond perplex.
Waar op andere momenten een groen/gele melange van tamelijk vloeibare substantie de neusgaten van mijn oudste zoon verlaat, kwam nu een geheel nieuw verschijnsel uit zijn neus.
Muziek!
Niet zomaar muziek, nee diepgevoeld, melancholisch, meeslepend en hartveroverend. Alsof de dans van de dolfijnen was vastgelegd in emotionele vibrato's van de neusvleugels van Sjouke Lute.
Wie er niet is bij geweest kan er niet over meepraten. Net als over de premiere van Le Sacre. Voor ons staat als een paal boven water (of als een mast boven een kiel) dat deze doorbraak gevolg gaat krijgen.
Een aantal vragen dringt zich op. Gaat er een conservatorium les geven in de neusfluit? Wie is geaccrediteerd om hier les in te geven, gezien het feit dat nog niemand een graad heeft behaald op dit instrument.
Wat moet de naam voor dit instrument zijn? Is het instrument al uitontwikkeld? Zijn er nog andere lichaamsdelen dan mond, vingers en voet waarmee men muziek zou kunnen maken?
Er zijn immers nog meer onderdelen van het menselijk lichaam waar men geluiden mee kan opwekken. Een buikharmonium, een knie-rasp, een elleboog cimbaal...
De mogelijkheden zijn eindeloos. Deze doorbraak kent zij weerga niet in de hedendaagse muziekgeschiedenis. Vroeger is voorbij. De toekomst is voor nieuwe instrumenten.
Edwin
(*) Morricone heeft terecht een Oscar ontvangen voor Beste Muziek. Niet zozeer voor de muziek voor de film waarvoor hij de Oscar kreeg, als wel voor zijn hele oeuvre. Als je wilt weten hoe je door muziek een beetje lelijk te maken, onvergetelijk kunt maken, luister dan eens naar zijn verzameld werk op youtube. Altijd is er die zindering van ingehouden spanning, een beetje valse trompet, een plompe sousafoon, of een net niet strakke ritmesectie. Maar speel je het perfect, dan is het minder mooi. De muziek van Ennio Morricone is een muzikaal standbeeld voor de schoonheid van de imperfectie.
(**) Wie de handtrompet van Sjouke Lute nog niet kent moet maar eens vragen om een demonstratie. Het oeuvre beperkt zich grotendeels tot de bekendere delen van de soundtrack van Pirates of the Caribbean, maar is desondanks niet onaardig, hoewel minder geschikt op cocktailparty's.
Reactie plaatsen
Reacties